Điện di huyết sắc tố là xét nghiệm đo lường cũng như xác định các loại Hemodlobin bình thường hay bất thường có trong máu. Xét nghiệm này thường được sử dụng như phương pháp đầu tiên để chẩn đoán các bệnh liên quan đến Hemoglobin, như Thalassemia…
- Xét nghiệm điện di huyết sắc tố là gì?
Theo giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm TPHCM, Huyết sắc tố (Hemoglobin-Hb) là một protein bao gồm hai phần chính: Hem và Globin, nằm trong các tế bào hồng cầu, có nhiệm vụ vận chuyển oxy trong máu. Chúng theo vòng tuần hoàn để mang oxy từ phổi đến các mô và cơ quan trong cơ thể, đồng thời chuyển carbonic từ các mô trở lại phổi.
Xét nghiệm điện di huyết sắc tố
Hemoglobin có cấu trúc đặc biệt, chứa các ion Fe2+, cho phép nó tách phân tử oxy từ không khí khi hít vào phổi. Mỗi phân tử Hemoglobin có thể mang 4 phân tử O2 và một tế bào hồng cầu chứa khoảng 300 triệu Hemoglobin, đồng nghĩa với việc mỗi tế bào hồng cầu có thể vận chuyển 1,2 tỷ phân tử O2 mỗi lần trở lại phổi.
Nếu Hemoglobin bình thường, nó sẽ vận chuyển và giải phóng oxy hiệu quả. Nếu Hemoglobin bất thường, khả năng vận chuyển oxy sẽ bị hạn chế, gây thiếu oxy cho các mô và cơ quan. Lượng huyết sắc tố thay đổi theo tuổi, giới tính, dân tộc, và địa lý, dao động từ 130 – 170 g/L ở nam giới và 120 – 150 g/L ở nữ giới.
Điện di huyết sắc tố là một xét nghiệm máu nhằm phát hiện các loại Hemoglobin bình thường và bất thường cùng với nồng độ của chúng. Đây là phương pháp chính được sử dụng để chẩn đoán các bệnh liên quan đến Hemoglobin, như bệnh Thalassemia.
Xét nghiệm điện di huyết sắc tố là một phương pháp phân tích máu nhằm tách và nhận diện các loại hemoglobin trong máu. Kỹ thuật này sử dụng điện di, một quá trình trong đó các phân tử hemoglobin di chuyển trong một trường điện, để phân tách các loại hemoglobin dựa trên kích thước và điện tích của chúng.
Mục đích chính của xét nghiệm điện di huyết sắc tố là phát hiện các dạng hemoglobin bình thường và bất thường, cũng như đo lường nồng độ của chúng. Kết quả của xét nghiệm này có thể giúp chẩn đoán và quản lý các bệnh lý liên quan đến hemoglobin như bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm, thalassemia và các rối loạn hemoglobin khác.
Hiện nay, có nhiều phương pháp điện di Hb như: điện di trong môi trường pH kiềm trên giấy acetat cellulose, điện di trên gel agar trong môi trường pH acid, điện di đẳng điện trên gel agarose hoặc gel polyacrylamide, điện di mao quản, và điện di bằng sắc ký lỏng cao áp.
Ngoài ra, có nhiều loại huyết sắc tố khác nhau, phụ thuộc vào sự kết hợp của các chuỗi protein, như Hemoglobin A, HbA1, HbA2. Các loại huyết sắc tố bình thường gồm: HbA2, HbF, HbA. Một số loại huyết sắc tố bất thường gồm: HbE, HbS, Hb Bart’s, HbD, HbC, HbH, HbI…
- Vai trò của điện di huyết sắc tố trong chẩn đoán bệnh về máu
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay Điện di huyết sắc tố đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán các bệnh về máu bằng cách phân tích và nhận diện các loại hemoglobin khác nhau trong máu. Dưới đây là các vai trò cụ thể của điện di huyết sắc tố trong chẩn đoán các bệnh lý về máu:
Chẩn đoán bệnh Thalassemia: Điện di huyết sắc tố giúp phát hiện và phân loại các dạng Thalassemia, một nhóm bệnh di truyền gây ra thiếu máu do sự bất thường trong tổng hợp hemoglobin.
Phát hiện bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm (Sickle Cell Anemia): Xét nghiệm này có thể xác định sự hiện diện của hemoglobin S, dạng hemoglobin bất thường gây ra bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm.
Xác định các dạng hemoglobin bất thường: Điện di huyết sắc tố giúp nhận diện các loại hemoglobin bất thường như HbC, HbD, HbE, và HbH, những loại hemoglobin có thể gây ra các bệnh lý về máu.
Đánh giá các rối loạn hemoglobin: Kỹ thuật này cho phép đánh giá sự hiện diện và tỷ lệ của các loại hemoglobin bình thường và bất thường, giúp chẩn đoán các rối loạn hemoglobin khác nhau.
Phân tích thành phần huyết sắc tố
Sàng lọc sơ sinh: Điện di huyết sắc tố được sử dụng trong các chương trình sàng lọc sơ sinh để phát hiện sớm các bệnh lý về hemoglobin, giúp can thiệp và điều trị kịp thời.
Đánh giá tình trạng thiếu máu: Xét nghiệm này giúp xác định nguyên nhân thiếu máu, chẳng hạn như do thiếu máu di truyền hay do các bệnh lý khác liên quan đến hemoglobin.
Theo dõi điều trị: Điện di huyết sắc tố có thể được sử dụng để theo dõi hiệu quả của các biện pháp điều trị đối với các bệnh lý về hemoglobin.
Nghiên cứu di truyền: Xét nghiệm này cũng hữu ích trong việc nghiên cứu di truyền học và xác định các biến thể hemoglobin trong dân số.
Điện di huyết sắc tố là một công cụ chẩn đoán mạnh mẽ và quan trọng, giúp các bác sĩ xác định và quản lý hiệu quả các bệnh lý về máu liên quan đến hemoglobin.