Phẫu thuật tuyến giáp là phương pháp điều trị hiệu quả cho các bệnh lý như bướu giáp, cường giáp và ung thư tuyến giáp. Tuy an toàn, nhưng vẫn có thể phát sinh biến chứng hậu phẫu cần được nhận biết sớm để xử lý kịp thời.
- Bạn đã biết gì về hội chứng nhiễm trùng hô hấp dưới?
- Nhận diện sớm triệu chứng co thắt đại tràng để ngăn ngừa biến chứng
Bài viết dưới đây bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các biến chứng thường gặp sau mổ tuyến giáp cũng như cách giảm thiểu nguy cơ mắc phải.
Tổng quan về tuyến giáp và các bệnh lý thường gặp
Tuyến giáp là tuyến nội tiết có hình cánh bướm, nằm ở phía trước cổ, giữ vai trò thiết yếu trong việc điều hòa quá trình trao đổi chất thông qua việc tiết hormone giáp trạng. Khi hoạt động của tuyến giáp bị rối loạn, cơ thể có thể gặp phải các bệnh lý phổ biến như:
- Bướu giáp lành tính: Thường gây cảm giác nghẹn, khó nuốt và xuất hiện nhiều ở nữ giới.
- Cường giáp: Là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone, dẫn đến sụt cân nhanh, hồi hộp, run tay và rối loạn giấc ngủ.
- Suy giáp: Khi tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả, người bệnh dễ bị mệt mỏi, tăng cân không kiểm soát, lạnh tay chân và trầm cảm.
- Ung thư tuyến giáp: Đây là bệnh lý nguy hiểm nhất trong nhóm các bệnh tuyến giáp, có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Trong các trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, nhằm kiểm soát tình trạng bệnh. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả điều trị, phẫu thuật tuyến giáp cũng có thể gây ra một số biến chứng không mong muốn
Những biến chứng thường gặp sau phẫu thuật tuyến giáp
Theo bác sĩ Cao đẳng Y mặc dù hiếm gặp, các biến chứng sau mổ tuyến giáp vẫn có thể xảy ra do yếu tố kỹ thuật, cơ địa bệnh nhân hoặc do chăm sóc hậu phẫu chưa đúng cách. Dưới đây là 5 biến chứng điển hình mà bạn cần lưu ý:
- Khàn giọng hoặc mất tiếng tạm thời/vĩnh viễn: Tổn thương dây thần kinh quặt ngược thanh quản trong quá trình phẫu thuật có thể khiến bệnh nhân bị khàn giọng, nói nhỏ hoặc mất tiếng. Biểu hiện thường gặp là giọng nói yếu, khó phát âm, nói mệt. Nếu dây thần kinh chỉ bị phù nề hoặc viêm nhẹ, tình trạng sẽ cải thiện sau vài tuần. Tuy nhiên, nếu dây thần kinh bị cắt đứt, người bệnh có thể bị mất tiếng vĩnh viễn và cần can thiệp điều trị chuyên sâu. Lưu ý: Theo dõi giọng nói sau phẫu thuật là cần thiết để phát hiện sớm bất thường và có hướng điều trị phù hợp.
- Suy tuyến cận giáp: Trong quá trình phẫu thuật, tuyến cận giáp có thể bị tổn thương hoặc vô tình bị lấy ra, gây ra tình trạng suy tuyến cận giáp. Khi đó, lượng canxi trong máu giảm, dẫn đến triệu chứng như tê bì, co rút cơ, cảm giác kiến bò ở tay chân. Lưu ý: Nếu thấy dấu hiệu bất thường về thần kinh cơ sau mổ, người bệnh nên xét nghiệm canxi máu và điều trị bổ sung theo chỉ định bác sĩ.
- Chảy máu sau mổ: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất, thường xuất hiện trong vòng 24 giờ sau phẫu thuật. Dấu hiệu điển hình bao gồm: cổ sưng nhanh, đau dữ dội, khó thở, tím tái. Nếu không được xử lý kịp thời, chảy máu có thể đe dọa tính mạng do chèn ép đường thở. Lưu ý: Bệnh nhân cần được theo dõi sát trong 1–2 ngày đầu sau phẫu thuật để phát hiện kịp thời biến chứng này.
- Nhiễm trùng vết mổ: Nhiễm trùng có thể xảy ra nếu vết mổ không được chăm sóc đúng cách hoặc do hệ miễn dịch yếu. Các triệu chứng bao gồm: vết mổ sưng đỏ, chảy dịch, có mủ, kèm theo sốt (trên 38 độ C). Tình trạng này cần được xử lý y tế kịp thời để tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến vết mổ và sức khỏe tổng thể. Lưu ý: Người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc bôi hoặc kháng sinh khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
- Sẹo xấu hoặc sẹo lồi: Đối với một số người có cơ địa sẹo lồi hoặc chăm sóc vết mổ không đúng, sẹo sau phẫu thuật có thể trở nên lồi, đỏ, ngứa, ảnh hưởng đến thẩm mỹ vùng cổ. Lưu ý: Chăm sóc đúng cách và sử dụng sản phẩm hỗ trợ làm mờ sẹo theo chỉ dẫn y tế có thể giúp cải thiện tình trạng này.
Việc nhận biết sớm và hiểu rõ các biến chứng thường gặp sau mổ tuyến giáp sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong theo dõi, từ đó giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả điều trị.
Cách phòng ngừa biến chứng sau mổ tuyến giáp
Bác sĩ cho biết mặc dù không thể hoàn toàn loại bỏ nguy cơ biến chứng, nhưng bạn hoàn toàn có thể chủ động giảm thiểu rủi ro bằng các biện pháp sau:
- Tuân thủ hướng dẫn chăm sóc sau mổ: Thực hiện đúng phác đồ điều trị, uống thuốc đúng liều và chăm sóc vết mổ theo chỉ dẫn từ nhân viên y tế.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ăn đủ chất, tăng cường vitamin và khoáng chất từ rau xanh, trái cây tươi, tránh thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc quá mặn để hỗ trợ phục hồi nhanh chóng.
- Tái khám đúng hẹn: Việc thăm khám định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường hậu phẫu, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Phát hiện và xử lý triệu chứng bất thường: Nếu bạn gặp phải các biểu hiện như sưng đau kéo dài, sốt, khó thở,… hãy đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra và xử lý, tránh tự ý dùng thuốc hoặc trì hoãn điều trị.
Phẫu thuật tuyến giáp là phương pháp điều trị hiệu quả đối với nhiều bệnh lý tuyến giáp, nhưng vẫn tiềm ẩn những biến chứng hậu phẫu mà người bệnh cần nhận biết để chăm sóc và theo dõi đúng cách. Việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, chú trọng chế độ dinh dưỡng và tái khám đúng lịch sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ biến chứng và hồi phục sức khỏe nhanh chóng.
