Trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh (GERD) là hiện tượng thức ăn và dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, gây khó chịu. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng cần can thiệp y tế, và tình trạng này thường tự cải thiện khi trẻ lớn lên.
- Bạn đã biết gì về hội chứng nhiễm trùng hô hấp dưới?
- Nhận Diện Sớm Triệu Chứng Co Thắt Đại Tràng Để Ngăn Ngừa Biến Chứng
Trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh là gì?
Trào ngược dạ dày là hiện tượng thức ăn hoặc dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, gây khó tiêu và đôi khi khiến trẻ cảm thấy khó chịu. Đây thường là hiện tượng sinh lý, hay còn gọi là trào ngược dạ dày sinh lý, xuất hiện trong những tháng đầu đời và thường sẽ tự thuyên giảm khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn lưu ý nếu tình trạng này kéo dài và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, có thể đây là dấu hiệu của trào ngược dạ dày thực quản bệnh lý (GERD), lúc này cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh
Nguyên nhân chủ yếu của trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh là do cơ vòng thực quản dưới chưa hoàn thiện. Cơ này có nhiệm vụ ngăn không cho dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi cơ này còn yếu, thức ăn và dịch dạ dày dễ dàng trào lên.
Một số nguyên nhân phổ biến khiến trẻ dễ bị trào ngược dạ dày bao gồm:
- Cơ vòng thực quản dưới chưa phát triển hoàn chỉnh: Ở trẻ sơ sinh, cơ này chưa phát triển hoàn toàn, khiến dịch dạ dày dễ trào ngược, đặc biệt ở các bé dưới 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, hiện tượng này thường sẽ tự cải thiện khi trẻ lớn lên.
- Tư thế cho bé ăn không đúng: Khi bé bú sai tư thế hoặc nuốt nhiều không khí, có thể dẫn đến tình trạng trào ngược.
- Lượng sữa quá nhiều hoặc khó tiêu: Trẻ sơ sinh có thể gặp trào ngược khi uống quá nhiều sữa trong một lần, hoặc khi sữa chưa kịp tiêu hóa, gây quá tải dạ dày.
- Cảm xúc và tình trạng tâm lý: Trẻ có thể gặp trào ngược dạ dày nếu căng thẳng, lo lắng hoặc quấy khóc, vì những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
- Các vấn đề sức khỏe khác: Dị ứng sữa, viêm dạ dày, hoặc các rối loạn tiêu hóa khác có thể là nguyên nhân dẫn đến trào ngược bệnh lý (GERD).
Các triệu chứng trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh
Triệu chứng trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh có thể thay đổi tùy vào mức độ và tình trạng của mỗi trẻ. Theo bác sĩ Cao đẳng Y một số dấu hiệu phổ biến mà cha mẹ có thể nhận thấy bao gồm:
- Trớ sữa sau khi ăn: Trẻ có thể trớ sữa sau mỗi cữ bú, đây là dấu hiệu điển hình của trào ngược sinh lý và thường không gây đau đớn cho trẻ.
- Quấy khóc sau khi ăn: Trẻ có thể quấy khóc, đặc biệt nếu trào ngược là do GERD. Nếu bé khó ngủ hoặc quấy khóc thường xuyên sau khi bú, đây có thể là dấu hiệu của trào ngược bệnh lý.
- Khó tiêu và chậm lớn: Trẻ bị trào ngược dạ dày có thể gặp khó khăn trong việc hấp thu dưỡng chất, dẫn đến việc không tăng cân hoặc phát triển chậm.
- Ho khan và khó thở: Một số trẻ có thể ho khan hoặc khó thở khi thức dậy hoặc khi nằm ngủ, đặc biệt nếu dịch dạ dày trào lên đường hô hấp.
- Nấc cụt thường xuyên: Nấc cụt là triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày, do dịch dạ dày kích thích thực quản.
Các biện pháp giảm nhẹ triệu chứng trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh
Trào ngược sinh lý thường không cần điều trị y tế đặc biệt, nhưng các biện pháp dưới đây có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng cho trẻ:
- Bú đúng cách: Mẹ nên cho bé bú ở tư thế thoải mái, giữ đầu bé cao hơn thân người để tránh sặc sữa. Đảm bảo bé ngậm đúng khớp núm vú và mẹ nên cho bé bú cả hai bên để đảm bảo lượng sữa cân bằng.
- Vỗ ợ cho trẻ: Sau mỗi cữ bú, mẹ cần vỗ ợ cho bé để giúp bé xả bớt hơi và tránh tình trạng nôn trớ.
- Chia nhỏ bữa ăn: Nếu bé bú quá nhiều trong một lần, hãy chia thành nhiều bữa nhỏ để tránh làm quá tải dạ dày.
- Giữ bé ở tư thế thẳng: Sau khi cho bé ăn, mẹ nên giữ bé ở tư thế thẳng trong khoảng 20-30 phút để giảm thiểu trào ngược.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Nếu mẹ đang cho bé bú mẹ, hãy kiểm tra chế độ ăn của mẹ, tránh thực phẩm dễ gây dị ứng hoặc khó tiêu như sữa bò, thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc cay.
- Dùng gối chống trào ngược: Gối chống trào ngược có thể giúp nâng đầu bé khi ngủ, ngăn không cho dịch dạ dày trào lên thực quản.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu tình trạng trào ngược không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp điều trị như thuốc chống trào ngược hoặc kiểm tra các vấn đề tiêu hóa khác.
Theo bác sĩ nếu trẻ có các dấu hiệu trào ngược kéo dài và ảnh hưởng đến sức khỏe, chẳng hạn như không tăng cân, ho nhiều hoặc khó thở, cha mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bác sĩ sẽ xác định liệu trào ngược có phải là do bệnh lý GERD hay không và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.