Bệnh lao, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, ước tính là đã ảnh hưởng khoảng 10 triệu. Trong trường hợp không được điều trị kịp thời, bệnh lao có thể làm suy yếu cơ thể và dẫn đến cái chết.
- Những dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở phụ nữ trung niên
- Bác sĩ cảnh báo những biến chứng của bệnh viêm đường hô hấp cấp tính
- Bác sĩ tư vấn cách phòng tránh lây bệnh viêm phổi cấp
Bệnh lao là gì?
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Bệnh lao (TB) được gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis và có tính chất truyền nhiễm, lây lan qua không khí từ người sang người. Khi người mắc bệnh lao hoặc hạ hỏi, vi khuẩn lao có thể phát tán vào không khí, tăng nguy cơ nhiễm bệnh cho những người xung quanh khi hít phải một lượng vi khuẩn lao nhỏ.
Vi khuẩn này không chỉ tấn công phổi mà còn có thể lan qua máu hoặc hạch bạch huyết, ảnh hưởng đến các bộ phận khác nhau của cơ thể như thận, cột sống và não. Nếu không được điều trị kịp thời và chính xác, bệnh lao có thể dẫn đến tình trạng tử vong.
Các loại bệnh lao
Bệnh lao thường có hai loại chính:
- Nhiễm lao tiềm ẩn: Vi khuẩn lao sống trong cơ thể mà không gây bệnh. Cơ thể phản ứng để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, và người bị nhiễm lao tiềm ẩn thường không có triệu chứng và không lây truyền vi khuẩn lao cho người khác.
- Bệnh lao: Khi vi khuẩn lao hoạt động mạnh và nhân lên nhanh chóng, người bệnh chuyển từ nhiễm lao tiềm ẩn sang bị bệnh lao. Người bệnh bị lây lan cho người khác một cách dễ dàng hơn. Do đó, người nhiễm lao tiềm ẩn thường được điều trị để ngăn chặn sự phát triển của bệnh lao.
Nguyên nhân gây ra bệnh lao
Theo các bác sĩ tư vấn sức khỏe, Bệnh lao được gây ra chủ yếu bởi vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis (MTB), hay còn được biết đến là vi khuẩn hiếu khí, lây lan từ người sang người qua giọt nhỏ trong không khí. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn MTB không ngay lập tức hoạt động mà ở trong trạng thái ngủ, được gọi là giai đoạn ủ bệnh. Giai đoạn này thường không có triệu chứng và không lây truyền bệnh cho người khác. Tuy nhiên, xét nghiệm vẫn có thể phát hiện kết quả dương tính mặc dù không có dấu hiệu của bệnh. Phát hiện và điều trị kịp thời giai đoạn ủ bệnh giảm nguy cơ phát triển thành bệnh lao.
Theo nghiên cứu, mỗi mười người nhiễm vi khuẩn lao MTB, có một người có thể phát triển thành bệnh. Vi khuẩn thường chờ đến khi hệ thống miễn dịch yếu đi, đặc biệt là ở người già và người nhiễm HIV, trước khi hoạt động. Thời gian ủ bệnh của mỗi người là khác nhau, và khi vi khuẩn hoạt động, chúng sẽ lan từ phổi sang các cơ quan khác trong cơ thể theo máu.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao
Mọi người đều có thể mắc bệnh lao, nhưng có một số yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh. Những yếu tố này bao gồm:
- Hệ thống miễn dịch yếu:
- HIV / AIDS.
- Bệnh tiểu đường.
- Bệnh thận nặng.
- Mắc một số bệnh ung thư.
- Điều trị ung thư, như hóa trị.
- Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như corticoid, hóa chất điều trị ung thư.
- Sử dụng một số loại thuốc dùng để điều trị viêm khớp dạng thấp, bệnh vẩy nến và bệnh Crohn.
- Suy dinh dưỡng.
- Tuổi và điều kiện sống:
- Tuổi rất trẻ hoặc cao.
- Đi du lịch hoặc sống ở khu vực có tỷ lệ mắc bệnh lao cao.
- Nơi làm việc và sinh sống:
- Làm việc ở các cơ sở chăm sóc sức khỏe.
- Sống trong những nơi đông người như nhà tù, nhà tạm trú, bệnh viện tâm thần hoặc viện dưỡng lão.
- Sống với người mắc bệnh lao.
- Thói quen và lối sống:
- Sử dụng chất kích thích như ma túy và rượu bia.
- Sử dụng thuốc lá.
- Điều kiện kinh tế và chăm sóc y tế:
- Nghèo đói và thiếu điều kiện chăm sóc y tế.
Những người làm việc ở các nơi chăm sóc sức khỏe, sống hoặc đi du lịch đến các khu vực có tỷ lệ mắc bệnh lao cao cũng có nguy cơ tăng. Để giảm nguy cơ, cần tuân thủ biện pháp phòng ngừa, bao gồm đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và thực hiện xét nghiệm định kỳ.
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh lao
Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược, Trong giai đoạn ủ bệnh, người bệnh có thể không có bất kỳ triệu chứng nào và cảm thấy cơ thể hoàn toàn bình thường, không lây truyền bệnh cho người khác. Khi bệnh phát triển, triệu chứng bắt đầu xuất hiện.
Triệu chứng của bệnh lao phụ thuộc vào vị trí phát triển của vi khuẩn lao trong cơ thể. Vi khuẩn thường phát triển ở phổi (lao phổi), gây ra các triệu chứng như ho nặng kéo dài, đau ngực, ho ra máu hoặc đờm. Những triệu chứng khác có thể bao gồm cơ thể yếu, giảm cân, chán ăn, sốt, ớn lạnh và đổ mồ hôi vào ban đêm.
Triệu chứng ở các bộ phận khác của cơ thể sẽ phụ thuộc vào khu vực bị ảnh hưởng. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào, nên thăm bác sĩ để được kiểm tra và xác định tình trạng bệnh.