Sốt mò là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn lây qua vết cắn của bọ mò, sống ở rừng và đồng cỏ. Bệnh thường gặp ở vùng khí hậu ẩm ướt và có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời.
- Bạn đã biết gì về hội chứng nhiễm trùng hô hấp dưới?
- Nhận Diện Sớm Triệu Chứng Co Thắt Đại Tràng Để Ngăn Ngừa Biến Chứng
Để giúp cha mẹ phòng ngừa và nhận diện sớm bệnh, dưới đây bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ chia sẻ một số thông tin quan trọng về sốt mò ở trẻ.
Sốt mò ở trẻ nhỏ: Nguyên nhân và các triệu chứng phổ biến
Bệnh sốt mò do vi khuẩn Orientia tsutsugamushi gây ra, có thể ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn, tuy nhiên trẻ em có nguy cơ mắc cao hơn do hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ. Bệnh lây truyền qua vết cắn của bọ mò, loài ký sinh sống ở những nơi có nhiều cây cối rậm rạp, như rừng và đồng cỏ. Trẻ em có thể bị mắc bệnh khi tiếp xúc với các khu vực này, đặc biệt trong các tháng từ tháng 5 đến tháng 10, với đỉnh điểm vào tháng 6 và tháng 7.
Trẻ em mắc bệnh sốt mò thường bắt đầu với các dấu hiệu như xung huyết da, viêm kết mạc mắt, và phù nhẹ ở vùng chi dưới. Trẻ sẽ sốt cao đột ngột, có thể kéo dài từ 5 đến 14 ngày, thường đi kèm với các triệu chứng như đau đầu nặng, mệt mỏi, chán ăn và quấy khóc. Một đặc điểm dễ nhận diện là sự xuất hiện của ban đỏ tại vùng da bị bọ mò cắn. Vùng da này sẽ tạo thành vết loét hình bầu dục, kích thước từ 0.5 đến 2 cm, có vảy đen hoặc đã bong vảy, không đau, thường ở những khu vực da mềm như nách, ngực, cổ hoặc bụng. Vết loét này chính là dấu hiệu giúp phân biệt sốt mò với các bệnh sốt khác.
Sốt mò cũng có thể khiến hạch bạch huyết gần vùng bị cắn sưng to và đau nhức cơ, mệt mỏi toàn thân.
Biến chứng nguy hiểm khi trẻ bị sốt mò
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sốt mò có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Một trong những biến chứng nguy hiểm là viêm màng não, khi vi khuẩn tấn công vào lớp màng bao quanh não và tủy sống, gây ra các triệu chứng như đau đầu dữ dội, co giật, mất ý thức, thậm chí có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn nếu không cấp cứu kịp thời.
Biến chứng thứ hai là viêm phổi, khi vi khuẩn xâm nhập vào phổi qua đường máu. Theo bác sĩ Cao đẳng Y trẻ bị viêm phổi thường có triệu chứng khó thở, ho dai dẳng, đau ngực, giảm oxy trong máu, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị nhanh chóng.
Một biến chứng nặng nề khác là suy đa tạng, khi vi khuẩn gây tổn thương đến nhiều cơ quan nội tạng, làm suy giảm chức năng của chúng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Chẩn đoán và điều trị sốt mò ở trẻ
Chẩn đoán sốt mò được thực hiện qua việc kiểm tra triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm đặc hiệu. Bác sĩ sẽ chú ý đến các dấu hiệu như sốt cao kéo dài, vết loét ở vị trí bị bọ mò cắn, và tình trạng phát ban. Các xét nghiệm thường được sử dụng để xác nhận chẩn đoán bao gồm:
- Xét nghiệm máu để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn Orientia tsutsugamushi.
- Xét nghiệm huyết thanh học để đo lượng kháng thể mà cơ thể tạo ra khi chống lại vi khuẩn.
- Xét nghiệm PCR giúp phát hiện vi khuẩn trong máu nhanh chóng.
Sốt mò ở trẻ cần được điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Trẻ sẽ được chỉ định dùng kháng sinh thuộc nhóm Cyclin hoặc Macrolid, với Azithromycin là lựa chọn cho trẻ nhỏ dưới 8 tuổi do ít tác dụng phụ. Thời gian điều trị kéo dài từ 5 đến 7 ngày hoặc cho đến khi các triệu chứng giảm hẳn.
Ngoài ra, trẻ có thể được dùng thuốc hạ sốt và giảm đau để giảm các triệu chứng như sốt cao và đau nhức. Cha mẹ không nên tự ý điều trị, mà phải đưa trẻ đến bác sĩ để có phác đồ điều trị phù hợp. Trong suốt quá trình điều trị, cần đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ, uống đủ nước và có chế độ dinh dưỡng hợp lý để hỗ trợ phục hồi nhanh chóng.
Phòng ngừa sốt mò cho trẻ
Để bảo vệ trẻ khỏi bệnh sốt mò, cha mẹ có thể thực hiện những biện pháp sau:
- Hạn chế cho trẻ đến những khu vực có bọ mò, đặc biệt là những nơi có nhiều cỏ dại hoặc cây rừng.
- Thoa kem chống côn trùng lên da trẻ trước khi ra ngoài.
- Dọn dẹp sân vườn và giữ vệ sinh môi trường sống sạch sẽ để hạn chế sự xuất hiện của bọ mò.
- Khi đưa trẻ đến khu vực có nguy cơ, hãy cho trẻ mặc trang phục dài tay, đội mũ, đi tất và giày kín để tránh tiếp xúc trực tiếp với bọ mò.
Theo bác sĩ sốt mò ở trẻ là bệnh lý nguy hiểm, vì vậy việc nhận diện sớm triệu chứng và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Bên cạnh đó, thực hiện các biện pháp phòng ngừa cũng giúp trẻ tránh được nguy cơ mắc bệnh.