Trực tràng là phần cuối cùng của đường tiêu hóa, nằm ngay trước hậu môn. Trực tràng có nhiệm vụ lưu trữ phân (phân) và sau đó di chuyển về phía hậu môn, nơi phân sẽ rời khỏi cơ thể.
- Những dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở phụ nữ trung niên
- Bác sĩ cảnh báo những biến chứng của bệnh viêm đường hô hấp cấp tính
- Bác sĩ tư vấn cách phòng tránh lây bệnh viêm phổi cấp
Giải phẫu trực tràng
Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược, Trực tràng của bạn đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý quá trình đại tiện và đảm bảo bạn duy trì khả năng đại tiện, tức là khả năng kiểm soát nhu động ruột của bạn.
Do đó, nếu trực tràng của bạn có vấn đề gì đó, nó có thể mất khả năng hoạt động bình thường. Trong một số trường hợp, điều này có thể dẫn đến hiện tượng rò rỉ phân, được gọi là tình trạng không tự chủ được phân. Hiểu cách hoạt động của cơ quan này và tìm hiểu các mẹo về cách chăm sóc nó tốt nhất có thể giúp bạn giữ cho trực tràng hoạt động bình thường.
Giải phẫu trực tràng
Trực tràng là một ống cơ dài khoảng 5 inch.3 Nó là một phần của ruột già, nằm giữa đại tràng và ống hậu môn. Nằm ở vùng xương chậu phía trên sàn chậu, trực tràng đi theo đường cong của xương cùng (xương hình tam giác ở cuối cột sống của bạn) và được gắn vào xương cùng bằng mô liên kết.
Thành trực tràng được làm bằng năm lớp. Bắt đầu từ bên trong, năm lớp này là niêm mạc, niêm mạc sâu, lớp dưới niêm mạc, lớp cơ và thanh mạc. Trực tràng cũng có ba khúc cua ở hai bên được tạo thành từ các nếp gấp dưới niêm mạc. Những khúc cua này được gọi là van Houston. Thông thường, bạn sẽ tìm thấy hai nếp gấp ở bên trái và một nếp gấp ở bên phải. Ba van của Houston giúp bạn kiểm soát chất thải trong trực tràng.
Trực tràng kết thúc ở ống hậu môn, nằm dưới đầu xương cụt khoảng 2 inch.
Phần cuối cùng của trực tràng này được gọi là bóng đèn và nằm trên cơ hoành vùng chậu. Bóng đèn là nơi phân của bạn tích tụ và được lưu trữ tạm thời cho đến khi bạn sẵn sàng đi tiêu.
Một số em bé có thể bị dị tật bẩm sinh ảnh hưởng đến hình dạng trực tràng. Những khiếm khuyết này được gọi là dị tật hậu môn trực tràng. Thông thường đó là hậu môn không phát triển đúng cách. Nhưng trong một số ít trường hợp, khiếm khuyết có thể khiến trực tràng bị tắc hoặc thu hẹp. Các dị tật của trực tràng sẽ cần được điều chỉnh bằng phẫu thuật.6
Trực tràng nhiệm vụ gì?
Theo các bác sĩ tư vấn sức khỏe, Vai trò chính của trực tràng là tạm thời lưu trữ phân. Khi trực tràng của bạn đang lưu trữ một lượng phân nhất định, phản xạ đại tiện của bạn sẽ được kích hoạt.
Đây là cách kích hoạt phản xạ đại tiện: Khi trực tràng của bạn chứa đầy phân, các thụ thể căng ở thành hậu môn của bạn sẽ được kích hoạt. Những thụ thể này gửi tín hiệu dọc theo dây thần kinh đến não của bạn, tín hiệu này được xử lý và sau đó gửi trở lại niêm mạc hậu môn. Tín hiệu quay trở lại làm cho cơ thắt bên trong của bạn mở ra, cho bạn biết đã đến lúc phải đi tiêu. Phân được dẫn từ trực tràng đến hậu môn và ra khỏi cơ thể. Sau khi bạn đi vệ sinh, cơ vòng trong này sẽ đóng lại và bạn sẽ cảm thấy như không cần phải đi vệ sinh trong một thời gian.
Trực tràng cũng giúp bạn kiểm soát được nhu động ruột của mình.
Những vấn đề liên quan đến trực tràng
Có vấn đề với trực tràng là phổ biến. Mặc dù việc nói về các triệu chứng liên quan đến các vấn đề về trực tràng có thể không thoải mái nhưng làm như vậy có thể giúp bạn nhận được sự chăm sóc mà bạn cần.
- Bệnh trĩ
Khi có quá nhiều áp lực lên các tĩnh mạch xung quanh hậu môn, bệnh trĩ có thể xảy ra ở phần dưới trực tràng của bạn. Áp lực có thể đến từ nhiều tình huống khác nhau, bao gồm rặn khi đi đại tiện hoặc ngồi trong toilet quá lâu.
Có hai loại bệnh trĩ: trĩ ngoại và trĩ nội. Bệnh trĩ nội ảnh hưởng đến trực tràng của bạn, xảy ra ở niêm mạc hậu môn và phần dưới trực tràng. (Trĩ ngoại xảy ra bên ngoài hậu môn.) Bệnh trĩ nội có thể khiến bạn đi ngoài ra máu.
- Polyp
Polyp là sự tăng trưởng có thể hình thành trên niêm mạc trực tràng của bạn. Chúng cũng có thể phát triển trên niêm mạc đại tràng của bạn. Polyp thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng khi chúng xuất hiện, bạn có thể đi đại tiện ra máu hoặc thay đổi thói quen đại tiện. Hầu hết các polyp không phải là ung thư (lành tính). Nhưng vì cuối cùng chúng có thể phát triển thành ung thư nên tốt nhất nên loại bỏ polyp. Polyp có thể được cắt bỏ trong quá trình nội soi, một thủ thuật trong đó một ống linh hoạt có gắn camera được đưa vào trực tràng của bạn.
- Đại tiện không tự chủ
Đôi khi được gọi là đại tiện không tự chủ, tình trạng này khiến bạn không thể kiểm soát nhu động ruột của mình. Ví dụ, bạn có thể không vào được nhà vệ sinh kịp thời sau khi cảm thấy muốn đi đại tiện.
Mặc dù tình trạng này có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi nhưng thường xảy ra nhất ở người lớn tuổi và phụ nữ. Có một số lý do khiến một người nào đó có thể bị són phân, bao gồm rối loạn sàn chậu hoặc dây thần kinh bị tổn thương ở trực tràng hoặc hậu môn. Táo bón và tiêu chảy cũng có thể gây ra tình trạng đại tiện không tự chủ.
Các vấn đề liên quan đến trực tràng.
- Bệnh viêm ruột
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Có hai loại bệnh viêm ruột (IBD): bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Cả hai tình trạng đều được đặc trưng bởi tình trạng viêm dọc theo đường tiêu hóa. Trong bệnh Crohn, tình trạng viêm có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào dọc theo đường tiêu hóa – từ miệng đến hậu môn, bao gồm cả trực tràng. Trong viêm loét đại tràng, tình trạng viêm có thể ảnh hưởng đến đại tràng hoặc trực tràng.
IBD có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, phân có máu và mệt mỏi. Nếu tình trạng viêm tiếp tục, đường tiêu hóa có thể bị phá hủy.
- Ung thư đại trực tràng
Loại ung thư này phát triển trong các mô của đại tràng hoặc trực tràng của bạn. Khi ung thư bắt đầu ở trực tràng, nó có thể được gọi là ung thư đại trực tràng, mặc dù nó cũng có thể được gọi là ung thư trực tràng. Các biến thể di truyền đôi khi dẫn đến ung thư trực tràng, nhưng lối sống và môi trường cũng có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của bệnh. Hút thuốc và mắc bệnh viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư trực tràng.
- Áp xe
Áp xe là những túi chứa đầy mủ có thể hình thành ở bất cứ đâu trên hoặc trong cơ thể, kể cả những khoảng trống xung quanh trực tràng. Phần lớn áp xe trực tràng là do tắc nghẽn bị nhiễm trùng trong các tuyến tuyến của trực tràng. Nếu bạn bị áp xe ở trực tràng, bạn có thể bị mủ chảy ra từ trực tràng hoặc cảm thấy đau khi đi tiêu. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể lây lan. Điều trị áp xe bao gồm rạch và dẫn lưu cũng như dùng kháng sinh điều trị nhiễm trùng.
- Ứ đọng phân
Khi một khối phân khô, cứng bị mắc kẹt trong trực tràng, hiện tượng này được gọi là ứ phân. Nó thường xảy ra sau khi bị táo bón mãn tính hoặc lạm dụng thuốc nhuận tràng. Bạn có nhiều khả năng bị ứ phân hơn nếu bạn ít vận động hoặc mắc bệnh ảnh hưởng đến dây thần kinh xung quanh ruột. Đôi khi khối phân phải được lấy ra bằng tay.
- Sa trực tràng
Khi trực tràng của bạn sa ra khỏi vị trí bình thường và một phần nhô ra ngoài hậu môn, trực tràng của bạn được coi là sa. Sa trực tràng có thể dẫn đến tình trạng đại tiện không tự chủ. Nếu bạn bị sa trực tràng, bạn có thể nhận thấy một khối u màu đỏ nhô ra khỏi lỗ hậu môn. Khối này không chỉ nổi rõ hơn sau khi đi tiêu mà còn có thể chảy máu và đặc biệt khó chịu hoặc đau đớn.