Loading...
Viêm khớp là một bệnh lý phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, đặc biệt là người cao tuổi. Tuy nhiên, bệnh không chỉ giới hạn ở độ tuổi mà có thể xảy ra ở bất kỳ ai, từ thanh niên đến người trưởng thành. Nguyên nhân dẫn đến viêm khớp rất đa dạng, bao gồm yếu tố di truyền, chấn thương, và những thay đổi do quá trình lão hóa. Việc nhận biết sớm các triệu chứng của viêm khớp là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời, ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các nguyên nhân gây viêm khớp cũng như cách nhận biết những dấu hiệu ban đầu, giúp bạn có hướng xử lý sớm và hiệu quả.
Viêm khớp là một bệnh lý phổ biến
Nguyên nhân thường gây ra viêm khớp
Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM, Viêm khớp có nhiều nguyên nhân khác nhau, thường liên quan đến các yếu tố bên trong cơ thể và từ môi trường bên ngoài. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra viêm khớp:
Lão hóa: Quá trình lão hóa tự nhiên khiến sụn khớp dần mòn đi, làm tăng nguy cơ viêm và đau khớp.
Chấn thương: Những chấn thương khớp từ tai nạn hoặc hoạt động thể chất quá mức có thể dẫn đến tổn thương sụn và dây chằng, làm tăng nguy cơ viêm khớp.
Yếu tố di truyền: Một số loại viêm khớp, như viêm khớp dạng thấp, có tính di truyền, khiến những người trong cùng gia đình có nguy cơ cao mắc bệnh.
Nhiễm trùng: Một số loại vi khuẩn hoặc virus có thể xâm nhập vào khớp, gây nhiễm trùng và dẫn đến viêm khớp nhiễm trùng.
Thừa cân và béo phì: Trọng lượng cơ thể quá lớn tạo áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, hông và cột sống, gây tổn thương và viêm khớp.
Hệ miễn dịch bất thường: Ở một số người, hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô khớp khỏe mạnh, gây ra tình trạng viêm, ví dụ như viêm khớp dạng thấp.
Chế độ dinh dưỡng thiếu cân đối: Thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu, đặc biệt là vitamin D và canxi, có thể làm suy yếu xương và khớp, dẫn đến viêm khớp.
Hoạt động thể chất sai cách: Vận động không đúng tư thế hoặc lặp đi lặp lại một động tác trong thời gian dài có thể gây áp lực lên khớp, làm hư hại mô sụn và dẫn đến viêm khớp.
Các triệu chứng để nhận biết sớm viêm sớm
Nhận biết sớm các triệu chứng của viêm khớp giúp người bệnh có cơ hội điều trị kịp thời, giảm thiểu biến chứng. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến giúp nhận biết sớm viêm khớp:
Đau khớp: Đây là triệu chứng chính, thường xuất hiện ở các khớp như đầu gối, cổ tay, hông và cột sống. Cơn đau có thể xuất hiện khi vận động hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.
Cứng khớp: Cảm giác cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu, là một dấu hiệu đặc trưng của viêm khớp. Khớp có thể mất linh hoạt và khó cử động trong thời gian đầu ngày.
Sưng khớp: Sưng hoặc phù nề quanh vùng khớp bị viêm là dấu hiệu của viêm và tổn thương mô sụn. Khu vực này có thể ấm và mềm khi chạm vào.
Đỏ và nóng tại khớp: Khi khớp bị viêm, da xung quanh có thể đỏ và ấm lên do máu lưu thông nhiều hơn đến khu vực này.
Sưng đau là triệu chứng hay gặp ở viêm khớp
Giảm khả năng vận động: Người bị viêm khớp thường cảm thấy khó khăn khi di chuyển hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi bộ, leo cầu thang, cầm nắm đồ vật.
Âm thanh bất thường khi di chuyển khớp: Khi khớp bị tổn thương, có thể nghe thấy âm thanh lạo xạo hoặc lách cách khi cử động, do sự mất cân bằng giữa các cấu trúc trong khớp.
Mệt mỏi: Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, suy nhược toàn thân do viêm nhiễm kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Biến dạng khớp: Ở giai đoạn tiến triển, viêm khớp có thể gây biến dạng khớp, khiến khớp bị lệch hoặc phát triển dị dạng.
Biện pháp phòng ngừa viêm khớp hiệu quả
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Ngăn ngừa viêm khớp hiệu quả đòi hỏi sự kết hợp giữa lối sống lành mạnh và các biện pháp bảo vệ khớp. Dưới đây là những biện pháp phổ biến giúp phòng ngừa viêm khớp:
Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân và béo phì tạo áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, hông và cột sống. Duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng giúp giảm thiểu nguy cơ tổn thương và viêm khớp.
Tập thể dục thường xuyên: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga hoặc đạp xe giúp tăng cường sự linh hoạt và sức mạnh của cơ bắp xung quanh khớp, từ đó bảo vệ khớp khỏi tổn thương. Tuy nhiên, tránh các bài tập quá nặng hoặc vận động sai tư thế để tránh chấn thương.
Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung đầy đủ dưỡng chất như canxi, vitamin D, và omega-3 từ cá, rau xanh, và các loại hạt có thể giúp tăng cường sức khỏe xương và khớp. Hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường và chất béo bão hòa.
Bảo vệ khớp khi làm việc: Khi tham gia các hoạt động có thể gây căng thẳng cho khớp, hãy sử dụng các thiết bị hỗ trợ như giày đệm tốt hoặc đồ bảo vệ khớp. Đồng thời, duy trì tư thế ngồi, đứng và làm việc đúng cách để giảm áp lực lên khớp.
Tránh chấn thương: Các chấn thương nhỏ trong cuộc sống hàng ngày có thể dẫn đến viêm khớp nếu không được điều trị kịp thời. Hãy chú ý bảo vệ khớp bằng cách tránh va đập mạnh và đảm bảo phục hồi hoàn toàn sau chấn thương.
Nghỉ ngơi hợp lý: Để tránh khớp bị tổn thương do quá tải, cần dành thời gian nghỉ ngơi khi làm việc hay vận động liên tục. Tránh lặp đi lặp lại một động tác trong thời gian dài để tránh gây áp lực quá mức lên khớp.
Điều chỉnh lối sống giảm stress: Stress kéo dài có thể góp phần gây viêm trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến khớp. Các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, và tập thở có thể giúp giảm căng thẳng, bảo vệ sức khỏe khớp.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thăm khám thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về khớp, đặc biệt là khi bạn có tiền sử gia đình hoặc yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh viêm khớp. Việc phát hiện sớm có thể giúp ngăn chặn bệnh phát triển nghiêm trọng hơn.
Hạn chế rượu bia và thuốc lá: Cả hai thói quen này đều có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và gia tăng tình trạng viêm trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khớp, đặc biệt là viêm khớp dạng thấp.
Sử dụng thực phẩm chức năng khi cần: Trong một số trường hợp, việc bổ sung các loại thực phẩm chức năng như glucosamine, chondroitin có thể hỗ trợ bảo vệ và tái tạo sụn khớp, nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
