Loading...
Bệnh cứng khớp là gì?
Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM, Khớp là điểm kết nối giữa các đầu xương, được chia thành ba loại: khớp bất động, khớp bán động và khớp động. Khớp động, hay khớp hoạt dịch, là loại khớp phổ biến ở các chi. Khớp hoạt dịch bao gồm dây chằng gắn kết xương, gân nối xương với cơ, sụn bảo vệ đầu khớp, và bao khớp tiết ra dịch khớp để bôi trơn và nuôi dưỡng sụn. Nhờ vào cấu trúc và cơ chế hoạt động này, con người có thể vận động và thay đổi tư thế một cách dễ dàng và thoải mái.
Bị cứng khớp là tình trạng khó khăn trong việc vận động của các khớp, khiến người bệnh khó thực hiện các động tác như co duỗi khớp gối, gấp duỗi khớp bàn tay, cúi người hay xoay cổ. Triệu chứng này thường xuất hiện vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và kéo dài từ 1-2 giờ. Các khớp hay bị cứng thường là khớp tay, khớp chân, đốt ngón tay, ngón chân, và khớp cổ.
Nhiều nguyên nhân gây ra bệnh cứng khớp, bao gồm:
- Tuổi tác: Sau nhiều năm hoạt động, các khớp chịu áp lực lớn và trở nên yếu hơn. Cứng khớp là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa. Với sự già hóa của dân số, tỷ lệ người bị cứng khớp ngày càng tăng.
- Bệnh viêm khớp dạng thấp: Đây là một bệnh tự miễn, gây viêm mãn tính ở khớp khi hệ thống miễn dịch tấn công lớp niêm mạc khớp, dẫn đến viêm, đau và cứng khớp. Nếu không điều trị, bệnh có thể gây biến dạng khớp và xói mòn xương, thường gặp ở phụ nữ từ 30-60 tuổi.
- Bệnh lupus: Giống như viêm khớp dạng thấp, lupus cũng là một bệnh tự miễn, tấn công mô và cơ quan, gây cứng khớp, đau và sưng.
- Viêm bao hoạt dịch: Bệnh này xảy ra ở các khớp thường xuyên hoạt động như khớp vai, khớp gối, và khớp khuỷu tay. Khi bao hoạt dịch bị viêm, có thể dẫn đến đau và cứng khớp.
- Bệnh gout: Bệnh này gây sưng, đau, và cứng khớp, thường ảnh hưởng đầu tiên đến khớp ngón chân cái.
- Các bệnh viêm xương khớp khác: Những bệnh như viêm cột sống dính khớp, viêm khớp nhiễm khuẩn, và viêm xương khớp do chấn thương cũng có thể gây cứng khớp.
Cảnh giác cứng khớp tái phát khi chuyển mùa
Bị cứng khớp kéo dài là dấu hiệu không tốt cho sức khỏe xương khớp, không chỉ gây khó khăn trong vận động và sinh hoạt mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng trong tương lai. Cơ quan Kiểm soát Bệnh tật Mỹ (CDC) cảnh báo rằng 80% bệnh nhân có triệu chứng cứng khớp và hạn chế vận động có nguy cơ cao bị tàn phế nếu không được điều trị kịp thời.
Cứng khớp thường tái phát, đặc biệt khi thời tiết chuyển lạnh. Một số nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm:
- Thời tiết lạnh: Khi trời lạnh, các mạch máu co thắt, làm giảm lượng máu đến nuôi khớp. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến người cao tuổi, khi các mạch máu lão hóa không còn hoạt động hiệu quả, dẫn đến lưu lượng máu đến khớp giảm. Nếu không gian ngủ không đủ ấm hoặc không kín gió, triệu chứng cứng khớp sẽ dễ tái phát.
- Ít vận động: Khi trời lạnh, nhiều người có xu hướng ít vận động hơn, làm giảm lưu thông máu và dẫn đến tình trạng đau mỏi, cứng khớp.
- Sức đề kháng giảm: Thời tiết lạnh cũng làm suy yếu sức đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện cho các bệnh như viêm khớp dạng thấp tấn công, gây cứng khớp.
Làm gì để ngăn ngừa cứng khớp tái phát?
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Để ngăn ngừa cứng khớp tái phát, bệnh nhân mắc các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, chấn thương khớp, hoặc thoái hóa khớp cần đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý mua thuốc, đặc biệt là những loại không rõ nguồn gốc từ người không có chuyên môn. Điều trị bệnh xương khớp thường kéo dài, nên người bệnh cần kiên trì thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu bỏ cuộc hoặc điều trị gián đoạn, tình trạng bệnh có thể nặng hơn, làm tăng chi phí và phức tạp trong điều trị.
Khi thời tiết chuyển lạnh, cần giữ ấm cho cơ thể, đặc biệt là các khớp gối, bàn tay, bàn chân và ngón tay, ngón chân ở người cao tuổi. Để giảm đau nhức và hạn chế vận động khi khớp cứng, bệnh nhân có thể chườm nóng hoặc lạnh. Chườm nóng bằng gạc hoặc chai nước ấm giúp tăng lưu thông máu và thư giãn cơ, trong khi chườm lạnh giúp giảm viêm và sưng. Xoa bóp nhẹ nhàng với dầu gió, dầu tràm, hoặc cồn xoa bóp cũng có hiệu quả trong việc giãn cơ và giảm đau.
Tập thể dục và vật lý trị liệu là những cách hiệu quả để cải thiện tính di động của khớp. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn hình thức và cường độ tập luyện phù hợp, vì tập sai cách có thể làm tình trạng xương khớp trở nên trầm trọng hơn.
Ngoài ra, thừa cân làm tăng nguy cơ thoái hóa các khớp chịu lực như khớp háng và khớp gối. Giảm cân là biện pháp quan trọng để ngăn ngừa cứng khớp ở người trẻ tuổi.
