Vitamin B1 có mặt trong mọi mô của cơ thể, là loại vitamin cần thiết cho hoạt động sống hàng ngày của con người. Đặc biệt, không giống như các loại vitamin khác, vitamin B1 không được tạo ra từ cơ thể người mà phải lấy từ các loại thực phẩm.
Vitamin B1 là một chất vi lượng không thể thiếu cho hoạt động sống của cơ thể, chúng tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn tầm quan trọng của loại vitamin này qua sự chia sẻ của Dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược Sài Gòn Tạ Minh Tâm.
Hỏi: Thưa bác sĩ, vitamin B1 có tác dụng như thế nào với cơ thể?
Trả lời:
Vitamin B1 (còn được gọi thiamin) là 1 trong 8 loại vitamin hòa tan trong họ vitamin B tổng hợp, đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Nếu không có vitamin B1 thì hiệu quả sản xuất năng lượng có thể sẽ bị suy giảm hoặc bị vô hiệu hóa. Vitamin B1 được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa sự thiếu hụt vitamin B1, hội chứng Wernicke và hội chứng Korsakoff, viêm đa dây thần kinh do rượu, beriberi, bệnh nội khoa tim mạch có nguồn gốc do dinh dưỡng ở người nghiện rượu mạn tính, phụ nữ mang thai, người có rối loạn đường tiêu hóa và những người nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch, thẩm phân màng bụng và thận nhân tạo.
Là bác sĩ tư vấn sức khỏe, bà Tâm cho biết ngoài những tác dụng kể trên, vitamin B1 còn có tác dụng hỗ trợ và bảo vệ hệ thống thần kinh trước nguy cơ bị tổn thương và thoái hóa, hỗ trợ các bộ phận trong cơ thể và hệ thần kinh ngắt các thông báo truyền gửi cho nhau. Thuốc Vitamin B1 tiêm được sử dụng để điều trị beriberi, một tình trạng nghiêm trọng do thiếu Vitamin B1 kéo dài. Thuốc bổ Vitamin B1 uống có sẵn mà không có toa thuốc. Tiêm thuốc vitamin B1 phải được sự chỉ định bởi bác sĩ điều trị chứ không thể tự ý sử dụng nó. Nam giới, phụ nữ mang thai và đang cho con bú cần nhiều Vitamin B1 hơn vì những đối tượng này cần nhiều năng lượng hơn.
Hỏi: Vitamin B1 có tác dụng làm đẹp không?
Trả lời:
Như các bạn đã biết, bên cạnh các loại vitamin E, dầu dừa hay dầu olive, Vitamin B1 ở dạng viên cũng là một trong số những “thần dược” làm đẹp da, dưỡng tóc mượt mà được ưa chuộng bởi nhiều phụ nữ. Các cô gái không chỉ dùng vitamin B1 làm mặt nạ trị mụn, dưỡng trắng da mà còn thường xuyên sử dụng B1 phục hồi mái tóc suôn dài, dày đẹp.
Hỏi: Khi cơ thể thiếu Vitamin B1 thì có tác hại thế nào và nguyên nhân thiếu hụt là do đâu?
Trả lời:
Nếu cơ thể bị thiếu hụt loại Vitamin này sẽ gây ra bệnh (beriberi) bệnh tê phù. Thiếu hụt nhẹ biểu hiện trên hệ thần kinh như viêm dây thần kinh ngoại biên, rối loạn cảm giác các chi, có thể tăng hoặc mất cảm giác.Trương lực cơ giảm dần và có thể gây ra chứng bại chi hoặc liệt một chi nào đó. Thiếu hụt trầm trọng gây rối loạn nhân cách, trầm cảm, thiếu sáng kiến và trí nhớ kém như trong bệnh não Wernicke và nếu điều trị muộn gây loạn tâm thần Korsakoff.
Các triệu chứng Y học lâm sàng của bệnh tim mạch do thiếu hụt Vitamin B1 bao gồm khó thở khi gắng sức, đánh trống ngực, nhịp tim nhanh và các rối loạn khác trên tim. Sự suy tim như vậy được gọi là beriberi ướt; phù tăng mạnh là do hậu quả của giảm protein huyết nếu dùng không đủ protein, hoặc của bệnh gan kết hợp với suy chức năng tâm thất. Dấu hiệu của thiếu Vitamin B1 có thể đến sớm hơn dưới dạng rối loạn tiêu hóa: chán ăn, ăn không tiêu, giảm nhu động tiêu hóa (do giảm tiết acid dịch vị). Khi bị bệnh beri-beri, sự bổ sung thuốc Vitamin sẽ làm giảm nhanh các triệu chứng.
Theo trang cẩm nang sức khỏe, sự thiếu hụt Vitamin B1có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân:
- Do quá trình bảo quản, chế biến thực phẩm không đúng cách sẽ làm giảm nhanh hàm lượng vitamin này, hay do nhu cầu tăng, nhưng cung cấp không đủ (nhất là ở tuổi dậy thì, có thai, cho con bú, ốm nặng, nghiện rượu, nuôi dưỡng qua đường tĩnh mạch).
- Do giảm hấp thu (tiêu chảy kéo dài, người cao tuổi)… Bởi vậy, đối với những trường hợp trên cần bổ sung Vitamin B1 bằng thuốc.